Książka ta składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera krótkie utwory zbliżone formą do intymnego dziennika, przeplatane wierszami, druga - zatytułowana "Tematy do odstąpienia" - prezentuje Miłosza jako krytyka literackiego. Cały utwór jest niejako testamentem Miłosza, w którym zastanawia się on nad swą rolą jako poety.

Powieść ukazuje wydarzenia polityczne w Polsce w latach 1944-45. Zamysłem autora było jak najwierniejsze przedstawienie ówczesnej sytuacji. Większość postaci, występujących w powieści, to postacie fikcyjne.

Książka zawiera opis osobistych doświadczeń autora, znanego poety, urodzonego na Wileńszczyźnie w 1911 roku. Czesław Miłosz mówi o zjawiskach społecznych, politycznych i kulturowych, które wpłynęły na ukształtowanie jego osobowości. Autor pisze we wstępie, że chce w tej książce przybliżyć Europę jej mieszkańcom. Pisze, że Europa, to nie tylko Zachód, ale i Wschód, podobny do niezastygłej lawy, której stałej formy jeszcze nikt nie zna.

Sześć wykładów, wygłoszonych przez autora, na katedrze poezji Uniwersytetu w Harwardzie. Autor - polski laureat Literackiej Nagrody Nobla - wyraża swój sąd o literaturze i sztuce, w kontekście historii i przemian społecznych.

Poeta opisuje swoje dzieciństwo, które spędził na Żmudzi (Litwa). Swój proces dojrzewania przedstawia jako dochodzenie do praw, zawartych w relacjach człowieka i natury. Piękne opisy przyrody.

Czesław Miłosz, to polski pisarz i poeta, krytyk literacki, laureat Międzynarodowej, Pokojowej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1980 roku (ur. w 1911 r., zm. w 2004r.)

Jesienią 1960 roku Czesław Miłosz wyjechał do Berkeley na zaproszenie Uniwersytetu Kalifornijskiego, a otrzymawszy po kilku miesiącach stanowisko profesora języków i literatur słowiańskich, osiadł w Stanach Zjednoczonych na stałe. Wydane w 1969 roku "Widzenia nad Zatoką San Francisco" są swoistym eseistycznym podsumowaniem kilkuletnich doświadczeń i obserwacji wyniesionych z pobytu w Ameryce. Głównym bohaterem książki jest właśnie Ameryka drugiej połowy lat sześćdziesiątych oglądana oczami emigranta, przybysza z Europy. Na kulturę i cywilizację amerykańską Miłosz patrzy z mieszaniną fascynacji i lęku, dostrzegając przenikliwie jej kulturowe słabości i zaniechania, a także ideologiczne zauroczenia, widoczne choćby w uniwersyteckim środowisku Berkeley podczas rewolty studenckiej 1968 roku. Jest zawsze, socjologiczna obserwacja i obyczajowy konkret służą Miłoszowi za podstawę do formułowania pytań o wymiarze uniwersalnym, te zaś układają się w formę wielowymiarowej, oryginalnej medytacji nad powinnością i losem dwudziestowiecznego intelektualisty.

Miłosz powraca do swoich stron rodzinnych, gromadząc teksty wspomnieniowe, eseje i szkice historyczne dotyczące Wielkiego Księstwa Litewskiego i skomplikowanych związków łączących je przez stulecia z Polską. Przerzucanie pomostów ponad wzajemnymi urazami, obalanie stereotypów i pokonywanie uprzedzeń to istotne cele przyświecające autorowi, dla którego wielką satysfakcją było ukazanie się tej książki na Litwie.Wydanie to Miłosz uzupełnił o ważne wystąpienie, jakim była mowa wygłoszona w 2000 roku podczas Spotkania Noblistów w Wilnie.

Niech nikogo nie zrazi kwalifikacja: "podręcznik". "Historia literatury polskiej", to napisana z ogromną swadą książka, którą czyta się bardzo dobrze. Przedstawia trochę subiektywny, pełen emocji przekrój polskiej literatury od jej początków do roku 1939. Książka ta, napisana pierwotnie po angielsku, jest zapisem notatek do wykładów prowadzonych przez Miłosza w Stanach, przedyktownych przez autora. Powstał z tego podręcznik nietypowy. Zawierający bardzo dużo wiedzy przekazywanej w niezwykle interesujący sposób.

Najnowszy tom esejów Czesława Miłosza składa się z tekstów drukowanych w prasie w latach 1989-1996. Choć powstawały okazjonalnie, złożyły się na przejrzyście skomponowany i jednolity tom. Łączy je bardzo wyraźnie krytyczny i obrazoburczy stosunek do cywilizacji końca wieku, z jej powierzchownością i pozornymi wartościami, wielbionymi przez tłumy. Obok rozważań o niemoralności sztuki, znaczeniu poezji, statusie współczesnych emigrantów - znajdujemy tu także wspomnienia, portrety przyjaciół i znajomych. W mistrzowski sposób kreśli Miłosz sylwetki poetów i prozaików, w ich twórczości odnajdując to, co najbardziej porusza dzisiejszego czytelnika.