Wszyscy pamiętamy niesamowite przygody dwojga młodych bohaterów "W pustyni i w puszczy". Nieprzypadkowo tytuł tej książki nawiązuje do tytułu opowieści o Stasiu i Nel. Po jej przeczytaniu zrozumiemy, że barwne opisy fauny i flory afrykańskiej oraz ludzi zamieszkujących Czarny Ląd to nie tylko autorska fantazja, ale także echo własnej przygody afrykańskiej Sienkiewicza.

Drugi tom trzytomowej edycji Dzienników Jarosława Iwaszkiewicza (1894-1980) to nie tylko interesująca kontynuacja wielu wątków z tomu poprzedniego. Rok 1956, będący cezurą w najnowszej historii Polski, stanowi także datę graniczną w diariuszu Iwaszkiewicza, który w swoich zapiskach coraz więcej uwagi poświęca wydarzeniom politycznym. Pisarz silnie przeżywa polski Październik, z napięciem śledzi rozwój wypadków na Węgrzech, zastanawia się nad genezą swojego politycznego „zaślepienia”. Jednocześnie jego zapiski nie tracą intymnego charakteru. Ważne – by nie powiedzieć: eksponowane – miejsce zajmuje homoseksualny związek pisarza z Jerzym Błeszyńskim. Dramatyczna historia tej miłości, mająca swoje literackie odzwierciedlenie w Kochankach z Marony, wiele mówi o życiu uczuciowym Iwaszkiewicza, o jego wrażliwości, dojmujacej potrzebie miłości, poczuciu osamotnienia.

Pierwszy tom Dzienników Jarosława Iwaszkiewicza – jednego z największych pisarzy polskich XX wieku – obejmuje lata 1911- 1955. Jest to niezwykły dokument pozwalający poznać życie pisarza we wszystkich aspektach: rodzinnym, uczuciowym, towarzyskim, społecznym i politycznym. Zapiski przybliżają też proces powstawania wielkiej literatury, która rodziła się w szarej codzienności, wśród wydarzeń banalnych, ważnych i tragicznych.

„Tęsknota atomów” Linusa Reichlina zaczyna się jak klasyczny kryminał, by wkrótce przemienić się w metafizyczną powieść podróżniczą i przygodową z fragmentami rozprawy o fizyce kwantowej. Połączenie co najmniej intrygujące, które sprawia, że to kryminał inny niż utwory, jakie zwykliśmy zaliczać do tego gatunku.Dobiegający pięćdziesiątki belgijski policjant Hannes Jensen z Brugii, praktycznie już na emeryturze, próbuje rozwikłać sprawę tajemniczej śmierci amerykańskiego turysty, zresztą dość nieprzyjemnego typa. Mężczyzna zmarł nagle, a na jego ciele nie znaleziono żadnych obrażeń. Razem z Amerykaninem podróżowali jego mali synowie, bliźniacy, których Jensen zdążył poznać. Z chwilą śmierci ojca chłopcy znikają z hotelu. Policjant podejrzewa, że w ich zniknięciu mogła mieć udział meksykańska uzdrowicielka, która opiekowała się nimi w Stanach. Wkrótce Jensen pojdzie do Arizony i Meksyku, a w niebezpiecznej podróży będzie mu towarzyszyć atrakcyjna, niewidoma Annick O’Hara, której z niewiadomych powodów zależy na dotarciu do uzdrowicielki…

Abaddon, Anioł Zagłady to zapis niepokojów dręczących pisarza, jego obsesji, rozważań nad kwestią odpowiedzialności za słowo i losem współczesnego człowieka. Jaka jest rola pisarza i literatury w czasach rewolucji? Czy artysta powinien walczyć z karabinem w ręku? Wedle Sábato pozostaje mu rola „świadka, bezsilnego świadka”.

Claude Lanzmann swą autobiografią Zając z Patagonii mówi: "Kocham życie do szaleństwa". Jego niezrównana inteligencja, ciekawość i temperament poszukiwacza przygód sprawiają, że tę książkę czyta się z zapartym tchem. Bo Lanzmann przeżył i widział dużo. Jako członek ruchu oporu w czasie drugiej wojny światowej, a później gorący orędownik niepodległości Algierii. Jako przyjaciel Jeana-Paula Sartre'a, Gilles'a Deleuze'a i partner Simone de Beauvoir. Jako autor jednego z najważniejszych filmów o Holocauście, ponad dziewięciogodzinnego Shoah, którego realizacja trwała dwanaście lat. Wielka historia splata się w jego opowieści z osobistymi przeżyciami. Lanzmann płacze "z podziwu dla ludzkiego geniuszu", oglądając lądowanie na Księżycu, tablica z nazwą wsi Treblinka porusza go daleko bardziej niż sam obóz śmierci. I widok zająca, który przeciska się pod obozowym drutem zawieszonym zbyt nisko, by mógł tamtędy uciec człowiek. Obok książki Lanzmanna nie można przejść obojętnie. Historia jego życia to historia dwudziestowiecznej Europy.

Nasza klasa – historia dziesięciu uczniów z jednej klasy – Polaków i Żydów – opowiedziana od roku 1925 aż po współczesność. Koleżanki i koledzy wspólnie bawią się i śpiewają. Wraz z nadejściem dorosłości zgodne zabawy się kończą. Wybucha wojna, do miasteczka wkracza najpierw radzieckie, a potem niemieckie wojsko. Antysemityzm wybucha w serii gwałtów, morderstw, tortur i kulminuje w masowym pogromie. Niemal wszyscy miejscowi Żydzi giną spaleni w stodole albo zamordowani na rynku. Nielicznym udaje się cudem przeżyć. Przemoc nie ustępuje wraz z zakończeniem wojny. Zaczyna się rozliczanie przeszłości, której tak naprawdę rozliczyć się nie da. Nasza klasa to wstrząsająca opowieść o skomplikowanych relacjach polsko-żydowskich w XX wieku, o zbiorowej winie, o prawdzie, która okazuje się nikomu niepotrzebna, oraz o historii, której nie da się osądzić, odtworzyć ani nawet wytłumaczyć.

Nagroda artystyczna może być czymś ambiwalentnym - z jednej strony jest uhonorowaniem, wyrazem docenienia twórcy, nierzadko ma wymiar materialny i prestiżowy, z drugiej zaś - nagroda ma za sobą zazwyczaj nie tylko bagaż pewnej tradycji, ale przede wszystkim jury - gremium, które podejmuje taką, a nie inną decyzję i nagradza tego, a nie innego twórcę. Wartość nagrody bywa więc przeróżna, od symbolicznej, prestiżowej po umowną i nic nieznaczącą. Wszystkie te aspekty i problemy nagradzania i honorowania pisarzy punktuje w swej książce Thomas Bernhard. A robi to z ironią, swadą, poczuciem humoru i sporą dozą złośliwości.

Powieść Moersa to właściwie szczególna odmiana literatury fantasy. Tytułowe Miasto książek, zasiedlają przedstawiciele wszelkich znanych i nieznanych gatunków: smoki, robakiny, przeraźnice, mgławce, buchlingi itd. Główna część akcji toczy się w podziemiach zaludnianych przez najdziwniejsze stwory. Autora jednak nie niepokoiło, że jego smoki są wielkości robaków, golemy z papieru skaczą przez ogień itp.

Wyobraź sobie dziewiętnastoletnią dziewczyną, która ma całe życie przed sobą. Studiuje, ma kochającą rodzinę, plany na przyszłość. W jednym momencie, bez ostrzeżenia, ktoś jej to wszystko zabiera. Zamyka ją w dźwiękoszczelnej szopie i gwałci co noc. Nie brzmi za dobrze, co? A teraz pomyśl, że ta dziewczyna zachodzi w ciążę. Rodzi małego chłopca i uświadamia sobie, że będzie musiała go wychowywać na tych kilkunastu metrach kwadratowych. Tak wygląda życie mamy Jacka. Od siedmiu lat nie wychodziła z Pokoju. Tam urodził się jej pięcioletni synek. Nigdy nie widział trawy, nie czuł wiatru na skórze. Nigdy nie jadł lodów, ani nie bawił się klockami lego. Jednak pomimo tych ciężkich warunków Mama stwarza mu namiastkę normalności. Codziennie bawi się z chłopcem, uczy go pisać, czytać i liczyć. Na noc zamyka go w Szafie, w obawie przed przyjściem Starego Nicka. Dla kobiety Pokój to więzienie, dla Jacka dom. Dziecko nie zna innej rzeczywistości. Myśli, że poza Pokojem jest tylko kosmos. Inni ludzie, drzewa, domy istnieją tylko w telewizji. To zwykły wymysł. Jednak z biegiem czasu Mama zdaje sobie sprawę, że jej synek musi poznać świat. Wie, że muszą uciec. Tylko, że od siedmiu lat wciąż próbują wszystkiego, ale pomoc nie nadchodzi…